PERTANIAN.....: Salak

Nama saintifik : Salacca edulias
Keluarga : Palmae

Ciri-ciri

Akar anak pokok salak

Tidak mempunyai akar tunjang.
Tumbuh berumpun,setiap koko salak akan mengeluarkan sulur seperti tanaman pokok nipah atau pokok menkuang dan dipenuhi duri dari akar sehingga ke pelepahnya
Pokok salak tumbuh berasingan jantina,iaitu rumpun jantan dan pokok rumpun betina.
Pokok jantan dan betina boleh dikenali selepas mengeluarkan bunga.
Pokok jantan akan mengeluarkan gugusan bunga jantan yang agak kecil dan tidak kembang.
Pokok betina akan mengeluarkan gugusan bunga betina yang lebih besar dan mengembang..

Jenis Salak
- Salak boleh diketegerikan kepada 3 jenis iaitu :

i). Kulit buah berwarna merah kehitaman
ii). Kulit buah berwarna keputihan.
iii). Kulit buah berwarna merah.

Baka-baka salak yang terkenal dengan sifat-sifatnya yang tersendiri iaitu :

i). Salak Nangka

Kulit buah berwarna merah keputihan,isi tebal,lekang dan rasa seperti nangka.

ii). Salak Belulang.

Kulit buah merah kehitaman dan keras,lekang dan rasanya manis kelat.

iii). Salak Kesumba.

Kulit buah berwarna merah dan isinya juga merah. Pangkal buah memanjang dan rasanya manis.

iv). Salak Raja.

Kulit buah berwarna keputihan,isi sederhana tebal, rasanya manis walaupun masih muda.

v). Salak Rekam.

Kulit buah berwarna merah,isinya tebal,tidak lekang,rasanya masam kelat. Biasanya tumbuh di tepi paya.

Tanah Dan Kesesuaian

Salak amat sesuai ditanam di tanah-tanah mendapan sungai yang mempunyai tekstur liat berpasir, mengandungi bahan organan yang tinggi dan siliran yang baik.
Antara siri-siri tanah yang sesuai untuk tanaman salak seperti Siri Penambang,siri cempaka,siri cempaka,siri Tebok dan siri Tok Yong.
Tanaman ini hidup subur di kawasan naungan yang berkelembapan tinggi.
Salak memerlukan naungan antara 70-80% semasa pokok masih kecil dan 50-60% apabila dewasa.
Amat sesuai ditanam di kawasan-kawasan pedalaman.

Penanaman

Bahan Tanaman
- Tiga jenis bahan tanaman iaitu :

A). Biji Benih

Anak semaian biji

Cara pembiakkan cepat,kerana pokok banyak mengeluarkan buah dalam semusim.

Kelemahan

Penentuan biji benih jantan dan betina tidak diketahui.
Pokok hanya boleh dikenali selepas pokok mengeluarkan bunga.
Hanya boleh menghaslkan lebih kurang 25% pokok betina.

Pemilihan biji benih berdasarkan kepada beberapa ciri seperti :

i). Dipilih dari buah yang mempunyai biji kembar dua sahaja.Biasnya biji benih kembar biasanya
mengeluarkan pokok betina.
ii). Biji benih dari buah-buah yang sempurna dan berbentuk bulat bujur.
iii). Buah untuk biji benih diambil dari pokok-pokok yang cukup matang dan mengeluarkan hasil yang banyak
dan bermutu.

B). Anak Sulur.

Pokok salak mengeluarkan anak sulur di pangkalnya dan boleh digunakan sebagai bahan tanaman.
Pokok yang matang biasanya boleh menghasilkan antara 2-10 sulur pokok.
Bagi mendapatkan sulur yang banyak,pangkaskan batang induk lebih kurang 45 cm dari pangkal pokok.Cara ini akan menghasilkan 20-30 sulur.

Kebaikan anak sulur

Anak sulur akan menepati baka ibunya dan boleh dipastikan jantan dan betina berdasarkan pokok induk.
Cepat mengeluarkan hasil sekiranya anak sulur yang telah matang digunakan.

Keburukan anak sulur

Masa yang diambil untuk pengeluaran sulur terlalu lama iaitu setelah pokok matang,dan pengeluarannya adalah sedikit.
Kerumitan semasa memisahkan anak sulur dari pokok induk.Jika tersilap pokok akan mati.
Anak sulur lambat berakar.

C). Tisu Culture

Merupakan pembiakan menggunakan bahan tisu dari tanaman salak.
Proses ini memerlukan kepakaran dan kemahiran.

Penanaman Di Ladang.

Anak-anak salak yang berumur lebih kurang 8-10 bulan selepas disemai sesuai diumah ke ladang.
Sebaik-baiknya penanaman ini dilakukan pada musim hujan supaya pertumbuhan tidak terencat.
Saiz lubang penanaman biasanya berukuran 60X60X60 cm dan di dalamnya masukan 120gm CIRP digaul dengan 5 kg bahan organan.
Setiap lubang ditanam satu anak pokok.

Kawalan sulur salak

Selepas 3 tahun ditanam diladang,poko salak mengeluarkan banyak anak sulur.
Anak-anak sulur ini hendaklah dikawal pertumbuhannya supaya setiap rumpun ditinggalkan pokok induk bersama 3 anak sulur sahaja.
Keadaan ini sesuai untuk pertumbuhan dan pembesaran pokok dengan baik serta pengeluaran hasil yang maksima.

Pengeluaran Hasil

Saiz buah salak lebih kurang sebesar buah pinang dan mempunyai banyak bentuk,bentuk yang biasa ialah bulat dan runcing di hujung.
Pokok salak yang ditanam dengan biji biasanya mengeluarkan hasil selepas 3-4 tahun selepas ditanam.
Pokok salak yang dihasilkan dengan anak sulur biasanya mengeluarkan hasil antara 2-3 tahun selepas ditanam.
Pokok salak biasanya berbuah sepanjang masa.
Biasanya pokok salak mengeluarkan tangkai bunga sebaik sahaja buah-buah masak dipungut.
Pengeluaran tangkai bunga didapati tidak serentak dalam satu pokok dan begitu juga antara satu pokok dengan pokok yang lain.
Perbezaan pengeluaran tangkai bunga ini menyebabkan proses kutipan hasil memakan masa 3 bulan dari buah pertama yang mula masak.
Dari peringkat pengeluaran tangkai sehinggalah buah matang mengambil masa antara 7-8 bulan.
Pengeluaran buah yang maksimum biasanya didapati antara bulan julai sehingga September dan kemuncak pada bulan Ogos.